Trainings- en assessment­acteurs

speelstijlen: houding

De houding van een assessment- of trainingsacteur en de opbouw van diens gedrag is essentieel bij het fungeren als sparringpartner van een trainee, en als toetsingsinstrument in een assessment.
In onze ogen maakt dat het verschil tussen een acteur en een trainings/assessment acteur (voortaan: trainingsacteur).
Bij een acteur is het prachtig als je die ziet spelen, bij een trainingsacteur is dat uit den boze. Van een trainingsacteur heb je niet het gevoel dat die speelt - het voelt gewoon als echt aan.
Dat komt omdat een goede trainingsacteur zijn/haar gedrag nauwkeurig kan doseren. Bijvoorbeeld goed in staat is in de pas te blijven met het gedrag van de deelnemer. Door precies die houding te kiezen die gewenst wordt. Of dat nu de trainer is die dat wenst, de assessor, of de trainee. Als het maar natuurlijk overkomt.

We onderscheiden de volgende stijlen:

• stil, terughoudend (wachtend op bijvoorbeeld echte belangstelling/contact maken)
• afwachtend, teruggetrokken
• ontwijkend, of oude-jongens-krentenbrood
• stress opbouwend, het opbouwen van druk
• zoekend naar grenzen van de deelnemer, zonder die te overschrijden
• directief of confronterend, en alles wat daartussen ligt
• agressief - bij het toetsen/trainen van de-escalerend gedrag
• het (na)spelen van een (toekomstige) gebeurtenis
• loyaal, bereidwillig, op zoek naar een succes (bij voorkeur sluiten we zo een training af)

mogelijke opdrachten

Werken met improvisatie-opdrachten betekent voor onze acteurs dat zij drie basisopdrachten mee kunnen krijgen:

• het spelen van een karakter
  
• het realiseren van een doelstelling
  
• het spelen van een gebeurtenis
  

U kunt daarbij denken aan de volgende opdrachten:

• uitspelen van een case:
  
  een sparringpartner zijn in een concrete (te verwachten) situatie
  
  • door simpelweg de gegevens die hem/haar worden aangereikt in zich op te nemen, lijkt het vaak alsof de acteur iedereen kan spelen;
  • in werkelijkheid leeft de acteur zich alleen in in de situatie en de gevoelens van degene die hij/zij moet spelen, waardoor de deelnemer werkelijk het gevoel heeft dat de persoon in kwestie voor zich zit
• spelen van een karakter:
  
  bijvoorbeeld: het open dan wel gesloten zijn over het eigen gevoel/achtergrond
• emotie als uitgangspunt:
  
  bijvoorbeeld: pas indien het ‘karakter’ die de acteur speelt zich begrepen voelt, volgt openheid
• gesprekstechniek:
  • zelf hanteren van een bepaalde gesprekstechniek
    bijvoorbeeld: het consequent om de feiten heen draaien
    bijvoorbeeld: het geven van een ik-boodschap
  • het met specifiek gedrag reageren op een gesprekstechniek van de ander
    bijvoorbeeld: met agressie reageren op beschuldigingen
  • het reageren op een specifieke gesprekstechniek van de ander
    bijvoorbeeld: niet reageren op gesloten vragen
• doseringsopdrachten:
  • succes-opdracht:
    
    maak het de deelnemer zo lastig dat deze de zwaarte van de opdracht ervaart, maar zorg ervoor dat hij/zij uiteindelijk succes heeft
    (als afsluiting van een training zeker aan te bevelen)
  • faal-opdracht:
    
    maak het de deelnemer stapsgewijs steeds moeilijker, zodanig dat diens opdracht uiteindelijk mislukt;
    oftewel: hoe ver komt de deelnemer
    met name geschikt voor assessments (ethisch gezien is het belangrijk dat deelnemer na afloop ingelicht wordt over de bedoeling van de opdracht)
  • escalatie-opdracht:
    
    voer de gewenste emotie/gedragspatroon langzamerhand op tot een gewenste eindsituatie
    (bijvoorbeeld bij agressietrainingen)
  • tweede-kans-opdracht:
    
    creëer een situatie waarin een kandidaat wel slaagt (na eerst te hebben gefaald)
    
    • soms is al snel duidelijk dat -met name bij een assessment- een kandidaat faalt;
    • het kan dan belangrijk zijn om te weten in welke omstandigheden de kandidaat wel slaagt;
    • de meeste acteurs zijn instaat om dat in één en hetzelfde gesprek te laten plaatsvinden zonder dat een duidelijke breuk ontstaat met het karakter dat de acteur speelt;
    • voorwaarde is wel dat de assessor vooraf de acteur duidelijk instrueert

speelstijlen: effect

Trainingsacteurs van LivingTale hebben, behalve in het werken tijdens trainingen, ook ervaring in het acteren in onze spelen: teambuildinsspelen en recreatieve spelen (zoals moordspelen).
Dat betekent dat zij méér kunnen dan als trainingsacteur acteren. Soms kan dat ook binnen een training erg nuttig zijn.

LivingTale acteurs zijn:

• gewend om te werken met improvisatie-opdrachten
• gewend om afwisselend op drie niveaus te spelen: groot, klein en stimulerend spelen

Hieronder geven we aan wat dat betekent voor het spelen in een training.

drie spelniveaus

• Groot spelen:
  • zo spelen dat de aandacht van de hele groep op je gevestigd blijft

  »  als trainingsacteur gebruik je powerplay: heftig kunnen spelen zonder veel input van de ander.
  

      bijvoorbeeld van belang bij agressie trainingen
  

• Klein spelen:
  • stil spel, persoonsgericht spel, maar ook: spelen met je tafelgenoten, je eigen verhaal vertellen

  »  Als trainingsacteur zet je een karakter neer en speel je vanuit emoties;
  

      je reageert heel zuiver op de input van de ander.
  

      bijvoorbeeld van belang bij het trainen van actief luisteren
  

• Stimulerend spelen:
  • zodanig spelen dat de ander (op diens eigen niveau) tot spelen komt

  »  Als trainingsacteur stimuleer je de deelnemer nieuw gedrag te vertonen om doorbraken te bewerkstelligen.
  

      bijvoorbeeld van belang als je wilt dat de deelnemer een succeservaring heeft