regietheater: wanneer het publiek de joystick van één van de acteurs in handen krijgt
Telkens wanneer één van de acteurs iets fout doet, of iets nalaat,
stopt een deelnemer de scène en geeft aan hoe het anders moet.

14 jaar geleden speelden we ‘het’ voor het eerst. Vooraf werden we gewaarschuwd: het zijn niet alleen allemaal bouwvakkers, ze komen óók nog uit Volendam. Die krijg je echt niet aan het ‘verbeteren’. Die doen alleen maar wat ze zelf willen. Oh ja, het zijn er ook nog 120. Weet je hoe ze die dag noemen, die jullie nu verzorgen (het was een jaarlijkse bijscholingsbijeenkomst)? De krokettendag. Dat is waarnaar ze uitkijken, de kroketten tijdens de lunch…
Onze voorstelling was een groot succes. Ze vonden het prachtig om, via ons, zichzelf te mogen verbeteren.
Sindsdien, als een klant bezorgd is of we hun medewerkers wel actief kunnen krijgen, vertellen we het verhaal van de Volendamse bouwvakkers en hun krokettendag.
Tot nu toe heeft dat verhaal altijd gewerkt. En altijd terecht…

voor Akzo Delfzijl: gespreksleiders en acteurs

Verbetertheater of Regietheater

We noemden het toen Verbetertheater. Ik vind dat nog steeds de meest passende benaming. Want dat doe je: verbeteren – van ons maar eigenlijk van jezelf.
Sindsdien heb ik begrepen dat wij daar vrij alleen in staan, die benaming. De meest voorkomende term blijkt nu Regietheater te zijn.
Inderdaad, je geeft de regie aan de toeschouwers. Maar echt kloppen vind ik dat ook weer niet: de acteur in kwestie verbetert alleen dat wat de zaal als ‘fout’ benoemd. Dus als de lichaamshouding van de acteur niet goed is, niet betrokken bijvoorbeeld, verandert die alleen dàt. Zijn/haar toon blijft ongewijzigd. Ook als we best wel aanvoelen dat de zaal het ‘breder’ ziet. Niet alleen omdat we het belangrijk vinden dat er goed benoemd wordt wat er moet veranderen, maar  ook om het spannend te houden en de toeschouwers ‘bij de les’…
Als acteurs zó op hun regisseur zouden reageren…

Onze formule voor Verbetertheater / Regietheater

Eerst spelen we de scène zoals wij die bedacht hebben.
Daarna spelen we het nog een keer.
Maar nu hebben de deelnemers de joystick van één van de acteurs in handen.
Telkens wanneer een deelnemer vindt dat die iets fout doet, of iets nalaat,
stopt die de scène en geeft aan hoe het anders moet.
Als de andere toeschouwers het daarmee eens zijn vormt dat een nieuwe instructie voor de acteur in kwestie.
Anders volgt discussie…

voor Friese vroedvrouwen en gynaecologen

De kracht van verbetertheater

Centraal in onze aanpak staat dat we het heel goed voorbereiden. We kiezen altijd een situatie uit hun eigen praktijk. Daarom vinden we het ook altijd heel belangrijk dat iemand ‘uit de praktijk’ bij het voorgesprek aanwezig is.
Volgende vereiste is dat het om een communicatie situatie gaat. Een situatie waarbij de onderlinge beeldvorming belangrijk is. Een situatie die uit de hand loopt omdat men elkaar niet goed verstaat.
Wij voegen daar dan wat drama aan toe. En een theatraal einde.
Want het moet spannend zijn om naar te kijken. En ook vol humor.
Je moet immers om jezelf kunnen lachen als je jezelf wilt verbeteren.

Wie je mag verbeteren

Het laatste belangrijke element is dat je vooraf bepaalt wie verbeterd mag worden. In principe is dat maar één persoon: iemand die het meest de toeschouwer vertegenwoordigt.
Bij een scène tussen baas en medewerker is dat heel simpel: bazen zijn nu eenmaal zo, die zijn niet te veranderen. Alleen door je eigen gedrag te veranderen kun je hem beïnvloeden (tenzij we voor de ‘bazen’ spelen, dan ligt het omgekeerd 🙂 ).
Dat ligt anders bij scènes tussen twee collega’s. Daar is het alleen de meest botte, eigenwijze, of onverantwoorde collega die niet verbeterd mag worden.
Hier is de gedachte dat het juist dit soort medewerkers zijn die de problemen veroorzaken. En eigenlijk alleen gevoelig zijn voor collega’s. Dus wil je dingen veranderen , moet je niet bij hen beginnen, maar met degenen die wel willen veranderen, maar niet weten hoe…

voor Careander: cliënten en begeleider,
de begeleider mag verbeterd worden

meer lezen over ons verbetertheater, inclusief variaties?
regietheater